طرح درس کارشناسی ارشد پرستاری سلامت جامعه

مشخصات

منتشر شده در یکشنبه, 01 فروردين 831 14:09

تعداد بازدید: 10152

طرح درس کارشناسی ارشد پرستاری سلامت جامعه

مقدمه:
رشته پرستاری سلامت جامعه در راستای سیاستهای سلامت محور مبتنی بر اسناد بالا دستی و تنظیم شده است. این رشته بر سلامت آحاد جامعه تمرکز دارد به طوری که دانش آموختگان آن با تلفیق دانش پرستاری با سایر علوم مرتبط با سلامت قادر به شناسایی مشکل، حل مساله و تصمیم گیری مبتنی بر شواهد جهت پاسخگویی به نیازهای جامعه خواهند بود. این رشته برای اولین بار در سال 1355 تحت عنوان کارشناسی ارشد پرستاری بهداشت همگانی در کشور راه اندازی و در سال 1374 به صورت یکی از گرایش های رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری با عنوان پرستاری بهداشت جامعه در برنامه های آموزشی پرستاری و مدیریت خدمات پرستاری به تصویب رسیده است. بازنگری این دو برنامه در سال 1380 به ترتیب به دانشکده های پرستاری دانشگاه های علوم پزشکی مشهد و شیراز محول گردید. نسخه های بازنگری شده این دو دانشگاه، به دلیل گذشت زمان و ضرورت به روز رسانی مجدداً در سال 1388 مبنای کار کارگروه های بازنگری قرار گرفت و نهایاتاً در سال 1391 در چارچوب مورد نظر شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی نهایی گردید.

عنوان و مقطع رشته به فارسی و انگلیسی:
دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته پرستاری سلامت جامعه
Community Health Nursing or Public Health Nursing (MSc)

تعریف رشته پرستاری سلامت جامعه:
رشته پرستاری سلامت جامعه در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته شاخه ای از رشته پرستاری است که دانش آموختگان آن، با تلفیق علم پرستاری با سایر علوم مرتبط با سلامت و عملکرد مبتنی بر شواهد در عرصه های مختلف جامعه فعالیت دارند و خدمات خود را با تأکید بر پیشگیری اولیه به آحاد جامعه ارایه می کنند. رویکرد اصلی این رشته، محوریت سلامت جامعه است.

پذیرش دانشجودر رشته پرستاری سلامت جامعه:
- قبولی در آزمون ورودی مطابق با ضوابط و مقررات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- دارا بودن مدرک کارشناسی پیوسته یا ناپیوستهپرستاری اخذ شده از داخل یا خارج از کشور مورد تأیید وزارت بهداشته، درمان و آموزش پزشکی
مواد امتحانی و ضرایب آن:
ضریب ماده امتحانی ردیف
3 پرستاری داخلی- جراحی 1
2 پرستاری کودکان 2
2 پرستاری بهداشت مادران و نوزادان 3
3 پرستاری بهداشت جامعه 4
2 پرستاری بهداشت روان 5
2 زبان عمومی 6
14 جمع

جهت کسب اطلاعات از آخرین تغییرات در مدارک تحصیلی مورد پذیرش و مواد امتحانی و ضرایب آزمون ورودی هر سال تحصیلی، به دفترچه آزمون کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته های علوم پزشکی مربوط به آن سال تحصیلی مراجعه شود.

تاریخچه و سیر تکاملی دوره در جهان و ایران:
همگام با توسعه دانش و تکنولوژی و نیاز به اعتلاء خدمات در نظام سلامت و رفاه اجتماعی دوره کارشناسی ارشد رشته پرستاری سلامت جامعه در بیشتر دانشگاه های معتبر دنیا نظیرOttawa ,Johns Hopkins, Yale ,UCSF دایر گردید. در ایران با حمایت وزارت علوم و آموزش عالی از سال 1354 مجوز برنامه های آموزشی کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری که به همت پیشکسوتان این رشته خانم ها شفیقه هرو آبادی و دکتر سادات سید باقر مداح و با همکاری انجمن پرستاری ایران تهیه و تدوین شده بود به مراکز آموزش عالی پرستاری دانشگاه ملی وقت (علوم پزشکی شهید بهشتی)، مرکز پزشکی وقت ایران، انیستیتو عالی پزشکی فیروزگر و انیستیتو روانپزشکی ایران اعطا و رشته پرستاری بهداشت همگانی در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته در مهر ماه 1355 در مرکز پزشکی تهران به پذیرش دانشجو ئر این مقطع مبادرت کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی و بازنگری برنامه های، کارشناسی ارشد پرستاری دو برنامه آموزشی تحت عناوین آموزش پرستاری با پنج گرایش (داخلی و جراحی، کودکان، روان پرستاری، سلامت جامعه) تصویب و به تدریج دانشگاه تربیت مدرس و دانشکده های پرستاری وابسته به دانشگاه های علوم پزشکی در استانهای بزرگ کشور از سال 1361 موفق به اخذ مجوز و پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری گردیدند. در آخرین مصوبات (سال 1374) پرستاری سلامت جامعه به عنوان یک گرایش در دو برنامه دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته آموزش پرستاری و کارشناسی مدیریت خدمات پرستاری بوده است.

بازارکاررشته پرستاری سلامت جامعه:
1- مراکز بهداشتی و درمانی
2- بیمارستانها در سیستم پزشک خانواده و نظام ارجاع
3- مراکز توانبخشی، نگهداری سالمندان
4- مدارس
5- مراکز درمان اعتیاد
6- عرصه هایی که دچار سوانح و بلایا شده اند
7- کلیه سازمانها و ارگانهای نیازمند به خدمات پرستاری سلامت جامعه
8- مراکز تحقیقات، شرکتهای دانش بنیان و مراکز رشد

ضرورت واهمیت پرستاری سلامت جامعه:
در تدوین این برنامه، بر ارزش های زیر تأکید شده است:
• انسان به عنوان جانشین خدا دارای شأن، قداست، حرمت و منزلت والایی بوده وسلامت از حقوق اساسی
او است.
• انسان سالم محور توسعه پایدار است.
• سلامت محوری و توجه به سطوح پیشگیری اولویت اول در تدوین این برنامه است.
• رعایت عدالت اجتماعی ( برابری در بهره مندیاز خدمات سلامت) در ارایه مراقبت های بهداشتی به انسان ضروری است.
• مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به سلامت از حقوق اصی فرد، گروه، خانواده و جامعه است.
• رعایت اخلاق حرفه ای محور ارائه خدمات پرستاری سلامت جامعه است.
• جامعه محور بودن اصالت این برنامه است.

آینده رشته پرستاری سلامت جامعه :
در 10 سال آینده ، این دوره در کشور ، از لحاظ استاندارد های آموزشی ، تولیدات پژوهشی و ارائه خدمات پرستاری سلامت جامعه به مردم ، در منطقه در ردیف کشور های مطرح خواهد بود.

کاربردرشته پرستاری سلامت جامعه :
رسالت این دوره، تربیت پرستارانی آگاه، کارآمد، متعهد ، مسئولیت پذیر و پاسخگو است که با تلفیق و کاربرد علم پرستاری و سایر علوم سلامت و عملکرد مبتنی بر شواهد در عرصه های مختلف جامعه فعالیت و موجب ارتقا سطح سلامت جامعه و کیفیت زندگی می¬شوند

آینده شغلی رشته پرستاری سلامت جامعه:
دانش آموختگان این دوره قادر خواهند بود :
• خدمات پرستاری مورد نیاز را به افراد ، خانواده و جامعه ارائه نمایند.
• با تفکر انتقادی و به کار گیری روش های خلاق در امر تصمیم گیری برای حل مسائل بهداشتی جامعه مشارکت نمایند.
• جهت ارائه خدمات بهداشتی مورد نیاز جامعه در شرایط گوناگون با سایر گروه های نظام سلامت تعامل سازنده داشته باشند.
• از فناوری ها و دانش روز مبتنی بر شواهد در جهت ارتقاء کیفیت مراقبت های بهداشتی ، با در نظر گرفتن امکانات و منابع موجود کشور استفاده بهینه نمایند.

جایگاه رشته پرستاری سلامت جامعه :
پیشگیری مراقبتی آموزش مشاوره¬ای مدیریتی پژوهشی

شرح وظایف دررشته پرستاری سلامت جامعه به ترتیب هر نقش به شرح زیر است :
در نقش پیشگیری
• مشارکت در ایمن سازی جامعه در قالب برنامه های معاونت بهداشتی
• مشارکت در طرح های غربالگری در نظام سلامت نظیر : طرح های غربالگری سرطان ها ، بیماری های واگیر و غیر¬واگیر ، بهداشت محیط و بهداشت حرفه¬ای
• مشارکت در برنامه های پیشگیرانه نظام سلامت ( برنامه های ارتقای سلامت افراد ، خانواده ها و جامعه
• بیمار یابی در قالب برنامه های نظام سلامت و ارائه گزارش به مسئولین
• همکاری در بررسی و تحلیل وضعیت و تشخیص مشکلات سلامت در سطح جامعه
در نقش مراقبتی
• ارائه خدمات پرستاری به گروه های هدف دارای اولویت نظیر زنان ، سالمندان ، کودکان و نوجوانان ، افراد ناتوان ، کارگران و غیره
• ارائه مراقبت های پرستاری در مراکز بهداشتی در برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع
• پیگیری وضعیت سلامت مددجو و خانواده در منزل با انجام بازدید و ارائه مراقبت های خاص پرستاری و آموزش های ضروری در منزل و ارجاع در صورت لزوم
• ارائه مراقبت های فوری پرستاری به آسیب دیدگان در صحنه هایی که دچار سوانح و بلایا شده¬اند.
• جلب مشارکت مددجو و خانواده در کلیه تصمیم گیری های مرتبط با سلامت جامعه
• مشارکت و همکاری با سایر اعضاء گروه سلامت در ارائه خدمات سلامتی
• مشارکت با نهاد های اجتماعی جهت ارئه خدمات به گروه های محروم و فاقد دسترسی به خدمات سلامتی
• کمک به پزشک خانواده برای ارائه خدمات پرستاری در جامعه تحت پوشش
در نقش آموزشی
• توانمند سازی فرد ، خانواده و جامعه در ارتباط با سلامت
• آموزش فرد، خانواده و جامعه در سطوح پیشگیری بر اساس نیازها
• به کار گیری دانش، روشها و فناوری های نوین در ارایه خدمات آموزشی
• مشارکت وهمکاری در آموزش دانشجویان دوره های کارشناسی و کارکنان نظام سلامت در عرصه های ارائه خدمات سلامت
• مشارکت در تدوین دستور العمل های آموزشی در برنامه های حاکمیت بالینی
در نقش مشاوره¬ای
• همکاری در ارجاع فرد و خانواده در نظام سلامت
• تحلیل ، شناسایی مشکلات پرستاری در جامعه و ارائه راهکار های اصلاحی به مسئولین مربوطه
در نقش مدیریتی
• مشارکت در سیاست گذاری های پرستاری در جامعه
• همکاری در برنامه ریزی و اجرای برنامه های تأمین سلامت در جامعه ، با تأکید بر خدمات پرستاری برنامه ها
• همکاری در مدیریت بحران های اجتماعی در زمینه پرستاری
در نقش پژوهشی
• همکاری و مشارکت در انجام و توسعه پژوهش های سلامت محور و مبتنی بر جمعیت در نظام سلامت(Health System Research) در رشته پرستاری جامعه
• پیشنهاد و اجرای طرح های بنیادی و کاربردی
• انجام پژوهش و ارائه مقاله در کنگره های ملی بین المللی در راستای پرستاری سلامت جامعه
• انتشار ، انتقال دانش و به کار گیری نتایج تحقیقات در جهت توسعه و ارتقای سطح کیفیت خدمات بهداشتی – درمانی ، توانبخشی و مراقبتهای پرستاری در جامعه

مهارت های اصلی مورد انتظاررشته پرستاری سلامت جامعه
(Expected Competencies)

الف : توانمندی¬های عمومی مورد انتظار:(General Competencies)
• مهارتهای ارتباطی(فردی و گروهی)
• انجام مصاحبه
• نقد ، سیاستها ، پروژه ها ، برنامه ها و فرایند ها
• آموزش به فرد و خانواده
• پژوهش و نگارش مقالات علمی
• مهارت های حل مسئله
• مهارت های مدیریت (مهارت های فنی ، ادراکی ، انسانی ، سیاستی ،شبکه سازی و ارتباطی)
• وظایف مدیریتی (برنامه ریزی ، سازماندهی ، اداره و کنترل پایش ، بکارگیری تکنیک ها ، تصمیمگیری ، ارزشیابی ، هماهنگی و بازنگری)
• ارزیابی خطرات سلامت جامعه(Environmental visit)
• Home visit
• School visit
• پایش رشد و نمو کودکان
• ارزیابی توانمندی های سالمندان
• کنترل عفونت در بخش های بیمارستانی و مراکز بهداشتی درمانی و عرصه های پرستاری
• مهارت ایمن سازی
• توانایی تریاژ بیماران
• ارجاع به منابع جامعه و پیگیری
• تهیه گزارش
• خود ارتقایی مادام العمر

ب : مهارتهای علمی مورد انتظارپرستاری سلامت جامعه(Expected Procedural Skills):
ضروری است دانش آموختگان این دوره ، به کلیه مهارتهای عملی(procedural skills) دوره کارشناسی با تأکیید بر مهارت های زیر مسلط باشند :

حداقل تعداد موارد انجام مهارت برای یادگیری مهارت
کل دفعات انجام مستقل کمک در انجام مشاهده
10 5 3 2 مهارتهای "Basic life support" بر روی مولاژ در ".Skill Lab"
20 10 5 5 انجام واکسیناسیون
6 2 2 2 انجام تست مانتو (PPD)
6 2 2 2 تهیه محلول مایع درمانی (ORT)
5 - 2 2 مدیریت حمل فرد مصدوم یا آسیب دیده در بحران در "Skill Lab"
15 10 3 3 استفاده از گلوکومتر
15 10 2 3 استفاده از کواگلومتر
10 5 3 2 خونگیری از پاشنه پای نوزادان
40 10 (با هر دستگاه) 5 5 کار با اتوکلاو، کمی کالو و فور در بیمارستانها و مراکز بهداشتی درمانی
10 5 3 2 نمونه برداری از تجهیزات و محیط برای کنترل عفونت در مراکز بهداشتی و درمانی و سایر محیط ها
10 5 3 2 پایش استرلیزاسیون در CSR
10 4 4 2 معاینه پستان (breast examination) (برای پرستاران خانم)
10 4 4 2 مراقبت از تراکئوستومی

برنامه های آموزشی پرستاری سلامت جامعه: Educational Strategies:
این برنامه بر راهبردهای زیر استوار است:
 یادگیری مبتنی بر وظایف (Task based)
 یادگیری تلفیقی از دانشجو و استاد محوری
 یادگیری مبتنی بر مشکل (Problem based)
 یادگیری جامعه نگر (community Oriented)
 یادگیری مبتنی بر موضوع ((Subject Directed
 یادگیری مبتنی بر شواهد (evidence based)
 یادگیری جامع نگر (Holistic Learning)
 یادگیری سیستماتیک
 آموزش مبتنی بر صلاحیت های تخصصی حرفه ای
 یادگیری دیسیپلینری همراه با ادغام موضوعی در صورت نیاز
روش ها  آموزشی  پرستاری سلامت جامعه:
در این دوره ، عمدتا از روش ها و فنون آموزشی زیر بهره گرفته خواهد شد :
• انواع کنفرانسهای داخل بخشی ، بین رشته¬ای و بین دانشگاهی و سمینار
• بحث در گروه های کوچک – کارگاه های آموزشی – ژورنال کلاب و کتاب خوانی – Case presentation
• آموزش سرپایی در مراکز بهداشتی و درمانی و سایر عرصه های ارائه خدمات سلامت
• استفاده از تکنیک های آموزش از راه دور بر حسب امکانات و شبیه سازی
• مشارکت در آموزش رده های پایین¬تر
• Self Learning , self study
• روش و فنون آموزشی دیگر بر حسب نیاز و اهداف آموزشی

انتظارات اخلاقی از پرستاری سلامت جامعه
انتظار می¬رود که فراگیران :
- منشور حقوقی بیماران(1) را دقیقا رعایت نمایند.
- مقررات مرتبط با حفاظت و ایمنی(Safety) بیماران ، کارکنان و محیط کار را دقیقا رعایت نمایند.(لازم است این مقررات توسط گروه یا بخش مربوطه تدوین و در اختیار دانشجویان قرار داده شود.)گروه آموزشی موظف است که مقررات ایمنی بیمارانی که در منزل مراقبت می¬شوند را تدوین ودر اختیار فراگیران قرار دهند.
- مقررات مرتبط باDress Code (2) را رعیت نمایند.
- از منابع و تجهیزاتی که تحت هر شرایط با آن کار می¬کنند، محافظت نمایند.
- به استادان ، کارکنان ، هم دوره ها و فراگیران دیگر احترام بگذارند و در ایجاد جو صمیمی و احترام آمیز در محیط کار مشارکت نمایند.
- در نقد برنامه ها ، ملاحظات اخلاق اجتماعی و حرفه¬ای را رعایت کنند.
- در انجام پژوهش های مربوط به رشته ، نکات اخلاق پژوهش را رعایت نمایند.
- در ویزیت از منازل آداب اسلامی و حقوقی را رعایت نمایند.
• موارد 1 و 2 در بخش ضمایم این برنامه آورده شده¬اند.

ارزیابی فراگیر : student Assessment
الف – روش ارزیابی
دانشجویان با روش های زیر ارزیابی خواهند شد.
 کتبی
 شفاهی
 آزمون تعاملی رایانه¬ای
 OSCE
 OSLE
 OSFE
 DOPS
 آزمون360 درجه
ارزیابی کارپوشه(Port folio ) شامل: ارزیابی کارنما (Log book) ، نتایج آزمون های انجام شده ، مقالات ، تشویق ها و تذکرات ، گواهی های انجام کار و نظایر آن است.

ب – دفعات ارزیابی :
• مستمر
• دوره¬ای
• نهایی

مطالب مرتبط:

• < قبلی
• بعدی >